Ik zit hier aan de lange keukentafel met mijn jongste tiener. Wij waren vrijdag bij zijn klastitularis voor een lastig gesprek, hij moet tegen maandag werk verbeteren dat hij stiekum een maand heeft laten liggen. Het is véél, en dik tegen zijn zin. Hij zal niet gaan skaten voordat het af is.
Herkenbaar want dertig jaar geleden was ik precies hem.
Niemand wil van een ander horen wat hij moet doen.
Het lijkt wel erg voor de hand te liggen, toch reageer ik als vader te vaak met waarschuwingen en instructies goed wetend dat de meest voorkomende reactie daarop wrevel is. Openlijke weigering 'ik doe dit niet' of passieve weerstand 'ik ben het vergeten' en kritiek hebben 'jij moet iets zeggen terwijl je zelf..' , is het resultaat. Frustratie.
Wij zijn geen gehoorzame mensen. We zijn genetisch bijna allemaal nakomelingen van mensen die gevaarlijke reizen ondernamen en we zijn bereid veel op te offeren om vrijheid, zelfbeschikking en eigen ideeën te verdedigen.
Toch blijven we elkaar zeggen wat we moeten doen. Het is sterker dan wat ons gezond verstand weet over de reactie van mensen op bevelen.
Het idee dat je kunt leven zonder iedereen om je heen te bekritiseren en te commanderen is nieuw voor veel mensen. Als iemand kan worden overgehaald om dit niet te doen, al is het maar voor een korte tijd, is het resultaat meestal opluchting.
Discipline bijbrengen is vooral laten zien hoe het moet, en weten dat anderen dit oppikken.
Ook al is één van de voornaamste doelen van ouders beschermen hierbij gaan bevelen, dreigen en verwijten niet helpen.
Ik weet, hier aan tafel, dat het zonder mijn inmenging niet zomaar goed komt maar die bemoeienis blijft beperkt tot zelf het goede voorbeeld geven. Ik ben in zijn buurt bezig met huishoudelijk werk, het lezen van een wetenschappelijk boek en het schrijven van een blog. Niet meteen wat ik me vandaag voorgenomen had, maar wel nodig omdat mijn tiener anders de tafel verlaat.
Maar nog een donderpreek zal niet helpen omdat blijven berispen niet helpt.
Mijn onzekerheid dat het zonder mijn inmenging niet goed komt, zet ik bewust opzij zodat hij positieve gedachten over zichzelf of zijn toekomst over blijft hebben.
En straks gaan we een half uurtje bewegen, hij met zijn skeelers en ik fiets mee.
Daarmee doe ik het weer iets beter dan mijn ouders - die dit ook toegeven - maar niet perfect hoor. Ik blijf 'vechten' of 'volhouden' tegen mijn - onze - natuur om te oordelen over anderen.
Geïnspireerd door 'Te vroeg oud, te laat wijs' van Gordon Livingston.
coach Clark Kent
