Deze namiddag heeft uw coach met veel branie en ook met fatsoen een vijftigtal particulieren op zoekertjessites en handelaren-in-tuingerief gespammed om hen te vragen om donor te worden voor een tuinproject.
We willen een beleef-tuin maken voor ouderen, en voor mensen met dementie in het bijzonder.
Waarschijnlijk met veel lef en enthousiasme, én weinig tot hoogst onvoldoende financiële middelen om dat tot een goed einde te brengen.
Een beleeftuin is een tuin waarin zowel actief als passief de vijf zintuigen aan bod komen.
Uw coach las vandaag heel wat over tuinen voor mensen met dementie, het komt hier op neer ;
Horen : ruisen van riet en gras, dierengeluiden, windgong, klaterend water, bezoekers, rustgevende muziek
Zien : kleuren, beweging, de seizoenen, tuin-op-poten, het weer, beestjes, insecten, kinderen, andere mensen, tuinlantaarns, voederpaal voor wintervogels, kunst
Ruiken : bloemengeuren, kruiden, zuivere lucht, dieren
Proeven : een picknick, barbecue, een koffie in de tuin, vruchten, groenten, eieren, kruiden,
 |
| creatieve balustrade om je staande te houden |
Tasten : grond, fris, warm, koud, planten, bladeren, vacht, veren, levende wezens, ontmoetingen, rust
..en de rest zijn aandachtspunten en tips.
Is dat nu echt de moeite waard zo een tuin ?
Het zal een groot verschil maken in het dagelijkse leven van bewoners om dit te beleven. Het vergroot het thuis-gevoel en de rust. Ongedurige bewoners die naar huis willen krijgen meer het gevoel van :
"Het zou juist kunnen zijn dat ik hier woon, zoals men mij zegt!"
zorgmedewerkers zeggen graag dingen als :
"Je zou dit verankering door het thuis-gevoel kunnen noemen."
Als je aan elk onderdeel een paar honderd euro uitgeeft dan heb je al wat weet ik uit ervaring als tuintherapeut in de psychiatrie.
Sponsoring is een zorg voor binnenkort , maar een ganse namiddag hengelen op het internet bracht al wat contacten op gang. Hopelijk gaat dat wat bollen.
Siel is onze eerste donateur met deze konijnenren om bij rolstoelpatiënten te zetten. Merci Siel !
|
| de moestuinbak |
Mijn vroegere tuinproject maakte de tongen en spieren los bij psychiatrisch belaste mensen , maar ook bij medewerkers. 'Tuinieren voor stijve harken' heet dat op zijn Hollands, hier in Vlaanderen zijn we fatsoenlijker. Het brengt een alternatieve, een extra manier van omgaan met mensen binnen in huis, in de relaties. Dit project zie ik uit ervaring dan ook helemaal zitten.
Wat ik verder las was informatie over kippen en konijnen, diertjes die eens dat ze goed gehuisvest zijn relatief weinig kosten in onderhoud t.o.v. andere huisdieren. Ze geven er veel voor terug.
Rassen die niet je hele gazon slopen zijn er ook ..en nog van die gouden wenken en goede raad. Ik werd een echte kippen-coach.
Groetjes van coach Clark Kent,
Kippen houden iets voor u?
Kippen zijn gezellige en eenvoudig
te houden huisdieren. Ook in de achtertuin. Ze verlevendigen de tuin, zijn
makkelijk te verzorgen en leggen ook nog eieren. Kinderen en kippen gaan goed
samen en ook een weekendje weg is geen enkel probleem, kippen kunnen
gemakkelijk een dagje alleen thuis zijn. Voor een kippenhok met een hoogte
van maximaal één meter en een oppervlakte tot twee m² is een vergunning niet
nodig en ook de kosten voor het houden van een aantal kippen in de tuin is
beperkt.
Wat heeft u nodig?
· Een kippenhok
met buitenren
· Legnesten (om
eitjes in te leggen)
· Zitstokken (om
op te slapen, kippen slapen zittend)
· Zandbad
(verzorging van de veren)
· Bodembedekker
(bijvoorbeeld beukenhoutsnippers of houtvezels)
· Voer- en
drinkbakken (stevig en zwaar)
· Goed voer
Het natuurlijk voedsel van kippen bestaat uit
granen, zaden, bessen, planten en diverse kleine diertjes zoals wormen en
slakjes. Wanneer kippen vrij kunnen rondscharrelen zijn het dus alleseters en
zullen de dieren zelf bepalen wat ze nodig hebben. Voor kippen die in een hok
worden gehouden is een afwisselend menu een voorwaarde voor een optimale
conditie, aangezien de dieren niet zelf kunnen bepalen wat ze eten is het
verstrekken van een verantwoorde, uitgebalanceerde en kwalitatief goede
voeding noodzakelijk.
Geef uw kippen compleet kippenvoer
Vul dit aan met een mengeling van
granen voor de scharrelbehoefte
Kippengrit (bron van calcium) &
maagkiezel (voor het verteren van het voer)
Verstrek dagelijks vers drinkwater
Voeg aan het drinkwater
gezondheidssupplementen toe voor een goede algehele weerstand en een gezonde
darmflora.
Op zijn tijd een tussendoortje
(bijv. een meelworm)
Wilt u uw kippen lekker laten
rondscharrelen in de tuin? Dat kan, strooi een handje scharrelmix of gemengd
graan in de tuin om de kippen lekker bezig te houden en zelf hun maaltje
bijeen te scharrelen.
Met voldoende aandacht worden uw krielen handtam.
Kippenrassen die uw tuin niet vernielen zijn (de rustigste)
mini kippen (Serama)
kriel kippen (Cochin Kriel)
middelgrote kippen (Wyandotte)
Grote (Bratuma)
Kippen in de tuin - de huisvesting
|
|
|
Het hok en de ren moeten afgewerkt zijn vóór je
de kippen koopt of ontvangt. Het gebeurt maar al te vaak dat mensen in een
vlaag van enthousiasme thuiskomen met enkele mooie kippen die dan in een
voorlopig en miserabel optrekje moeten leven.
|
Het hok is de binnenruimte waar de kippen verblijven en (soms) schuilen voor de regen. De dieren “roesten” of slapen, of leggen er eieren. Daarom moet het hok aan een aantal voorwaarden voldoen.
Oppervlakte
Voor een toom van 3 niet te zware
legkippen is een oppervlakte van 0,75m²
(1m x 75cm) een absoluut minimum. Overbevolking leidt tot verenpikken.
Maak het hok minstens 80 à 90 cm hoog.
Ventilatie
Het hok moet voldoende verlicht en
verlucht zijn. Een goed klimaat in het hok heeft een positieve invloed op de
gezondheid en de leg.
Tocht is uit den boze. Vermijd daarom spleten en klieren.
Een goede ventilatie krijg je door in één van de wanden van het hok onderaan een
opening te voorzien – logischerwijs is dit de ingang voor de kippen – en
bovenaan een verlichtings- en verluchtingsrooster ter plaatsen.
Doe dit in een wand die niet naar de overheersende windrichting is gekeerd. Het
is aan te bevelen deze openingen op het zuid(oosten) te oriënteren.
De kans dat het binnenregent, is dan het kleinst. Droge, frisse lucht die het
hok binnenkomt, wordt opgewarmd door de lichaamswarmte van de kippen en verlaat
het hok langs de opening bovenaan.
De luchtstroom voert ook het vocht mee dat ontstaat door de uitademing van de
kippen en de verdamping van de mest.
Een vochtig hok is ongezond voor de kippen, het doet de houten constructie
sneller rotten en laat de mest samenkoeken.
Vocht en ongedierte vermijden
De constructie moet het binnendringen
van zowel vocht - regen en grondvocht – als van ratten en roofdieren
vorkomen. Een overhangend dak is aan te raden. De gebruikte bouwmaterialen
moeten behandeld zijn tegen vocht en rot.
Gebruik milieuvriendelijke producten die niet toxisch zijn, op basis van
lijnzaadolie of natuurlijke oliën. Behandel het hout enige tijd vóór je kippen
in het hok plaatst.
Veiligheid
Vermijd scherpe hoeken of uitstekende
spijkers. Dit is niet enkel belangrijk voor de kippen maar ook voor jezelf of
voor je huisgenoten tijdens het rapen van de eieren.
Er zijn kleine, handige, houten kippenhokken in de handel. Ze zijn doorgaans
niet echt goedkoop maar voldoen wel aan de eisen. Sommige gemeenten en
intergemeentelijke samenwerkingsverbanden bieden in het kader van hun
kippenproject ook een goed kippenhok aan. Je kan natuurlijk zelf aan de slag
gaan.
We geven je hieronder enkele tips:
§ Maak het hok voldoende stevig maar toch ook weer
niet zo zwaar dat je het niet meer kan verplaatsen.
§ Plaats het hok op vier stevige poten. Zo blijft het
droog, win je ruimte en hou je gemakkelijker ongedierte buiten.
§ Maak het hok gemakkelijk toegankelijk – dak of
zijwand uitneembaar – zodat je het eenvoudig kan reinigen en zonodig
desinfecteren. Leg onderaan een dik pak droog strooisel. Voorzie een mestschuif
zodat je het eenvoudig kan verversen.
Voor een kleine tuin en een beperkt aantal kippen
is een verplaatsbaar houten hok zeer geschikt. Een hok op poten van 50 tot 80
cm hoog is ideaal. De kippen kunnen er onder schuilen bij regen en zon. Het is
ook de ideale plaats voor een stofbad. Een loopplank met dwarslatjes verschaft
de kippen toegang tot het hok. In het ruim overhangende en hellende dak voorzie
je een scharnierend deel waarlangs de eieren geraapt worden. In het hok bevindt
zich, hoger geplaatst dan het nest, een zitstok. Tegen de zijwand monteer je
tenslotte een kleine automatische voederbak.
De vloer van het hok is een mestschuif met opstaande wand waar je een laag van
een paar centimeter houtkrullen aanbrengt. De drinkbak hang je onder het hok.
Hou het hok verder zo eenvoudig mogelijk zodat je het zonder moeite kan
schoonmaken, inspecteren op rode vogelmijt en eventueel desinfecteren. Maak de
houten wanden en het dak op een milieuvriendelijke manier vochtbestendig.
•De kippeninkom
De opening waarlangs de kip in het
hok kan, maar je zo’n 25 cm breed en 30 cm hoog. Je richt ze naar het zuiden of
het oosten. Staat ze toch in de richting van de heersende wind, dan beschut je
ze door er een struik of een kleine schutting voor te plaatsen.
Voorzie een deur of klep waarmee je de opening en dus ook het hok kan
afsluiten. Dat is handig wanneer je een kip wil vangen of wanneer je de dieren
buiten wil houden om het hok te verversen. Wil je het hok iedere nacht of voor
langere tijd gesloten houden? Plaats dan een rooster in het deurtje zodat de
luchtcirculatie in het hok niet verhinderd wordt.
•Inrichting van het hok
Bij een gemetseld hok gaat de
voorkeur naar een gladde, betonnen vloer.
Het houdt ratten weg en biedt bescherming tegen vocht, koude en roofdieren. Het
laat ook toe het hok eenvoudig te reinigen en te desinfecteren.
De oprand van de vloer moet ervoor zorgen dat de mest niet langs de deur of de
kippeninkom naar buiten valt. Voorzie een opstapje voor jezelf en een loopplank
voor de kippen.
Vaak wordt in een groter hok de helft tot eenderde
van de oppervlakte voorzien van een mestrooster. Het heeft een maaswijdte van 2,5 x 5 cm en
bevindt zich op een houten kader. Maak het verwijderbaar en stevig zodat de
kippen erop kunnen lopen. Daarboven wordt dan de zitstokken en de voederbak
geplaatst. Op die manier komen uitwerpselen en gemorst eten op een plaats
terecht waar de kippen er niet kunnen in krabben. In een klein hok voorzie je
onder de zitstokken een mestplank of mestschuif.
De strooisellaag in
het hok moet niet zo vaak worden ververst. Een paar keer per jaar is doorgaans
voldoende. Onder de zitstokken doe je dit best wat vaker.
Als strooisel in een groter hok gebruik je een laag stro waar je een gelijk
gewicht aan houtkrullen tussen strooit. Met hun gescharrel houden de kippen het
los. Vastgelopen strooisel moet worden verwijderd om te voorkomen dat het aan
de poten blijft kleven en gaat stinken. In de mestschuif van een kleiner houten
hok strooi je een laag houtkrullen. Het houdt de uitwerpselen droog en
vergemakkelijkt het verwijderen ervan. In plaats van houtkrullen bieden
dierenspeciaalzaken ook vezels aan van vlas, hennep en beukenhout.
Ze zijn evenzeer geschikt als strooiselmateriaal.
Ook te slapen hebben kippen een zitstok nodig.
Voor de meeste rassen is de bekende panlat perfect: de breedste kant (3 cm)
bovenaan,de randen iets afgerond. Voor grotere en zeer grotere rassen is iets
breder – 4 à 5 cm – aan te bevelen. De kip moet de gelegenheid hebben om de
tenen lichtjes rond de zitstok te krommen. Op een fijne ronde stok zitten de
dieren niet comfortabel.
Op 1 meter zitstok is plaats voor 4 à 5 kippen van
een halfzwaar ras. Spleten tussen het houtwerk en de plaats waar de stokken
vastzitten in de muur, zijn de gedroomde broedplaats waar bloedzuigende mijten
zich overdag schuilhouden.
Ze moeten regelmatig gereinigd worden en zonodig met insecticide behandeld.
Kippen slapen graag hoog. Plaats de zitstok zo hoog mogelijk in het hok, met
uiteraard voldoende ruimte tussen de stokken en het dak. De afstand van de
zitstok tot de bodem of het rooster én de achterzijde van het hok moet minstens
35 cm bedragen zodat de staartveren niet tegen de wand schuren.
Anders vallen de kippen letterlijk van hun stokje.
Verplicht de dieren vanaf de eerste nacht om binnen te slapen.
Eens ze geleerd hebben om in een boom te slapen, leer je het ze niet meer
af!
Plaats de voederbak en de legnesten eerder
laag tegen de rond maar nooit onder de zitstok. Zorg dat ze zowel voor de
kippen als voor jezelf gemakkelijk bereikbaar zijn.
Het hok is ook de beste plaats voor de voederbak en een bakje met
fijngemalen schelpen en maagkiezel.
•De ren: loop- en leefruimte voor je
kippen
Wie de kippen optimaal van de
beschikbare ruimte wil laten genieten, moet de ren of uitloop voldoende groot
maken. Minimum 2, liever 5 vierkante meter per kip geeft de dieren de ruimte om
hun poten te strekken.
Is je tuin voldoende groot, wees dan wat guller.
Wil je een groene mat behouden in je ren dan is 10 tot 25 m² per dier noodzakelijk.
Een oude grasmat heeft een stevige zode die beter bestand is tegen het
gescharrel. Bij veel ruimte voor een beperkt aantal dieren, houdt het gras
langer stand. Zwaardere kippenrassen zijn minder beweeglijk dan lichte en
hebben iets minder uitloopoppervlakte nodig.
Wie een grote ruimte heeft, kan in een deel ervan regelmatig zijn kippen vrij
laten rondlopen. Ze pikken wel eens een blaadje mee maar zoeken het vooral in
de grond waar ze meteen ook de slakken- en insectenpopulatie in toom
houden.
Opgelet voor modderpoelen
Zware grond draineert slecht en is
daarom gevoeliger voor moddervorming dan zandgrond.
Modderpoelen zijn absoluut te vermijden. Als er toch ontstaan, moet je
onmiddellijk ingrijpen.
Ze vooroorzaken geurhinder, het zijn haarden van ziekten en het voedsel raakt
er besmeurd. Ook andere verontreinigingen zijn te vermijden. Vervuilende
stoffen in de bodem worden rechtstreeks of via de wormen door de kippen
opgenomen en komen in de eieren terecht. Op plaatsen waar vroeger al eens een
vuurtje werd gestookt of waar vuil werd gestapeld, kan je dus maar beter géén
kippen laten scharrelen.
Een goede manier om modderpoelen te vermijden en om
met een relatief kleine oppervlakte grond de kippen toch regelmatig een groene
scharrelloop te bezorgen, is het omweisysteem. De ren wordt in twee verdeeld en
terwijl de dieren gebruik maken van de ene helft groeit op de andere helft
de nieuwe ingezaaide grasmat. Maak daarbij gebruik van een zaadmengsel voor
weidegras. Maai het gras wanneer het te lang wordt. Jong gras is immers
voedzamer.
Een andere mogelijkheid is de uitloop, al dan niet
in combinatie met het hok, verplaatsbaar te maken. Om de paar dagen rij je de
kippentrein dan een eindje verder over het gras. In de winter of na de oogst
van een bepaald gewas kan je het geheel zelfs in de moestuin plaatsen als een
biologische onkruid-, slakken- en insectenbestrijdingsinstallatie. Hou je bij
het bepalen van de grootte van je constructie aan de minimumoppervlakte voor
het hok en ren. Waar de ren ook staat, hoe vaak je ze ook verplaatst en hoe
gevarieerd het menu voor de kippen is, de echte “renafstand” wordt er niet door
vergroot.
Je kan de dieren natuurlijk ook vrij laten
rondlopen in (een deel van) je groentetuin. Afsluiten doe je dan met enkele op
maat gesneden stukken afsluitdraad die je samen met enkele lichte palen of
betonijzers regelmatig verplaatst. Kies je voor kippenrassen die niet vliegen
dan hoeft de afsluiting maar een meter hoog te zijn. Dek je de eerste
slaplantjes en het eerste zaaisel af met draad dan kunnen de kippen nog wat
langer genieten van de slakken en insectenlarven die zich anders toch aan de
jonge plantjes tegoed zouden doen.
Voor de kleine tuin is een ren niet meer dan een
plek waar de kippen de poten kunnen strekken, 2 tot 5 m² per dier volstaan. De
grasmat zal er slechts enkele weken overleven.
Kippen die te weinig loopruimte hebben kunnen agressief worden tegenover
elkaar. Ze kunnen beginnen verenpikken en ook de leg kan verminderen. Dieren
die bij gebrek aan bewegingsruimte niet in goede conditie verkeren, zijn ook
gevoeliger voor ziekten.
Om te vooromen dat je ren verandert in een
modderpoel kan je de bodem ervan bedekken met een 10 cm dikke laag gesnipperd
snoeihout. Span kippengaas over de bodem voor je de snippers uitstrooit zodat
de kippen de snippers niet vermengen met de grond. De snippers absorberen bij
hevige regenval het water. Dat vermijdt stank. De structuur van de snippers
verzekert immers nog een voldoende verluchting.
Daarenboven kom je zelf ook nooit meer met
modderige schoen van bij je kippen. Dit systeem laat toe om ook de uitwerpselen
van je dieren te recycleren. De stikstofrijke mest bevordert de vertering van
de snippers en wanneer je na enkele maanden of een jaar de laag verteerde
snippers ververst, verwerk je deze in je compostbak. Je kan de snippers en mest
ook ter plaatste laten verteren en om de zes maanden een nieuwe laag
toevoegen.
In de snippers leven allerhande nuttige en –voor de kip- lekkere
bodemorganismen zoals wormen en pissebedden. Al scharrelend doorheen het
langzaam verterend organisch materiaal van de snippers vinden ze dus steeds
weer iets naar hun zin.
Gun je kippen een plekje levend scharrelgroen
Niets is zo triestig als een
kippenren waar geen spietje gras of onkruid groeit.
Er valt voor de kip niets te scharrelen. Kippen die over een uitloop beschikken
waar grassen of granen groeien, bewegen zich ook meer.
Ze worden zo minder snel vet. Grassen bevatten veel eiwitten die een goede
combinatie vormen met de granen. Gras geeft door zijn volume ook een verzadigd
gevoel bij de kip. Gekiemde granen zijn rijk aan vitaminen en een waardevol
onderdeel van een evenwichtig en gevarieerd menu.
Het is daarom een goed idee om tussen half februari
en half juni in een vorstvrije periode een mengsel van haver, gerst, tarwe en
spelt in de kaalgelopen ren te zaaien. In de nazomer vanaf half augustus
gebruik je beter rogge, tarwe en spelt.
De gekiemde zaden worden door de kippen de eerste weken naar boven gescharreld
en als voedsel gebruikt. Wat niet wordt opgegeten, groeit later uit tot
groenvoer.
De hoeveelheid graan die hiervoor nodig is, bedraagt 20 g per vierkante meter
plus 1 kg per kip extra.
De granen en zaden kan je in de bodem inwerken met een spitvork of riek.
Als je deze methode toepast, zal je vaststellen dat de bodem beter
waterdoorlatend wordt en dat er minder stof ontstaat. Er is ook minder
geurhinder en de mest van de kippen wordt opgenomen in het
plantenkringloopsysteem.
Kippen kunnen enorm genieten van een stof- en een zonnebad. Beide zijn van belang voor hun gezondheid. Een
stofbad helpt tegen parasieten die zich tussen de veren nestelen. Tijdens
een zonnebad wordt vitamine D aangemaakt. Heb je zware grond in je tuin,
dan kan je op een droge plek onder een struik of tussen de poten van je
houten hok – met vier planken een lage bak maken die je vult met zand(grond) of
meet fijn lava- of basaltmeel.
In het buitenhok kan je een schuine plaat monteren
met de opening naar het zuiden. De grond eronder blijft droog zodat de kippen
er een stofbad kunnen nemen. Tijdens het “baden” strijken de kippen met de bek
hun pluimen glad en brengen er een olieachtige substantie op. Deze wordt
uitgescheiden door de stuitklier en maakt de pluimen waterafstotend.
Kippen zijn van oorsprong boshoenders. Een ganse
dag in de volle zon is niets voor hen. Vogels hebben geen zweetporiën. Ze
moeten afkoelen door vocht te verdampen via hun bek. Uithijgen doen ze het
liefst in de schaduw.
Een struik in of naast de ren is daarom ideaal. Plant een inlandse soort zoals
vlier die heel wat insecten aantrekt, bladeren en bessen levert en goed tegen
een stoot of grondige snoei kan.
Plant je hem in de ren, leg dan rond de voet een stuk afsluitdraad van ongeveer
een vierkante meter. Zo scharrelen de kippen hem niet met wortel en al uit de
grond. De struik doet meteen ook dienst als beschutting tegen wind.
Denk er wel aan dat kippen de takken als opstapje durven gebruiken om over de
omheining te vliegen.
•De omheining
Een goede afsluiting is eenvoudig te maken met
enkele palen – om de 2 m – en de nodige meters afsluitdraad. Gebruik
afsluitdraad van 1 à 1,5 m hoog voor zware rassen en industriële kippen die
niet vliegen en van 2 à 2,5 m hoog voor lichtere landrassen. Door de draad een
10-tal cm in te graven, voorkom je dat de kippen er onderdoor scharrelen.
Als je goede vliegers hebt onder de kippen, voorzie dan een afsluitdraad of
tuinnet voor aardbeien als dak van je ren. Het beschermt tevens de kuikens
tegen eksters, kraaien en roofvogels.
Hou vossen en marters buiten
In streken waar roofdieren de kippen
belagen, moet je voorzorgen nemen. Omdat vossen en marterachtigen meestal ’s
nachts op pad gaan, sluit je de kippen beter op in hun hok van zodra het donker
wordt. Ben je in de winter echter zelf vóór het donker de deur uit en pas laat
weer thuis, dan is dat niet vanzelfsprekend.
Vogelbescherming Vlaanderen testte in samenwerking
met Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) een prototype van vosbestendige
afsluiting uit. Medewerkers van het BIM stelden dagelijks vast hoe vossen langs
de omheining van de proefren patrouilleerden meer er geen enkele keren in
slaagden de ren binnen te dringen. Surf eens naarwww.vogelbescherming.be
Vosbestendige afsluiting
Beveilig de ren met stevige en fijnmazige
(3 à 4 cm) afsluitdraad van minstens 1,30 hoog zodat de vos er niet in kan.
Bevestig de draad aan de buitenkant van de palen zodat vossen en marterachtigen
de ren niet kunnen binnendringen en plooi de bovenzijde van de omheining naar
buiten in een hoek van 30°.
Bedek een strook van 40 cm rond het kippenhok – tot vlak tegen de omheining –
met tegels of betonplaten. Zo voorkom je dat de vos een toegangspijp zou graven
onder de omheining. Vossen zijn wel slim maar ze hebben niet de reflex om vóór
de tegels te beginnen graven.
Bron:
Ovam
Om vijf uur deze ochtend zetten de foorkramers heel Antwerpen dicht uit ongenoegen over de hun toegewezen plek voor de Sinksefoor in 2015. Brussel ontvangt de Amerikaanse president, ook daar zit het verkeer niet mee. 
